Kaldal á hvolfi

Leiðari Fréttablaðsins í dag er helgaður Heimssýn, sem er hreyfing sjálfstæðissinna í Evrópumálum. Félagsskapur fólks sem telur að hag Íslands sé betur borgið utan Evrópusambandsins og hélt aðalfund sinn um helgina.

Höfundur leiðarans, Jón Kaldal, byrjar á því að segja Heimssýn vera "með sérstakari söfnuðum landsins". Svona stimplagerðar er oft gripið til af þeim sem annað hvort hafa fátækleg rök eða vondan málstað að verja. Þá er gert lítið úr andstæðingnum til að forðast sjálft málefnið.

Ýmislegt fleira í þessum dúr fylgir síðan; um hægri og vinstri, skynsemi og trúarhita, en leiðarann má lesa hér.

Það er síðasta setningin sem er mest úr takti við raunveruleikann. Hún er um þá hugmynd að draga aðildarumsókn til baka og hljómar svona: 

Ómögulegt er að skilja af hverju Ragnar og skoðanasystkini hans vilja koma í veg fyrir að málið fái að hafa þann sjálfsagða og lýðræðislega gang.

Þetta er rugl.

Hér snýr skrifarinn hlutunum á hvolf. Það er einmitt vegna þess að málið á að fá sjálfsagðan og lýðræðislegan framgang að menn vilja draga umsóknina til baka núna.

Lýðræðisleg ákvörðun verður ekki tekin nema menn fái að kjósa (innan þings eða á landsvísu) þar sem viðhafðar eru frjálsar og sanngjarnar kosningar. Það var ekki gert. Í atkvæðagreiðslu á Alþingi 16. júlí greiddu nokkrir þingmenn atkvæði með tillögu um aðildarumsókn við þvingaðar aðstæður: Undir hótunum um stjórnarslit. Pólitíkst ofbeldi af þessu tagi er afbökun á lýðræðinu.

Ríkjandi stjórnvöld, sama hvaða flokkar eiga í hlut, geta ekki tekið meiriháttar ákvarðanir sem varða afdrif þjóðarinnar nema hafa til þess skýrt umboð. Löggjafi og ríkisstjórn eiga að vinna í umboði þjóðarinnar. Ríkisstjórnin sem nú situr hefur ekki það skýra umboð frá þjóðinni sem ætti að vera sjálfsögð krafa í lýðræðisríki. Ekki síst þegar um svo stórt mál er að tefla.

Við þetta bætis að utanríkisráðherra hefur legið svo mikið á að hann hefur anað áfram með málið, gegn þeim tilmælum sem fram koma í áliti meirihluta utanríkismálanefndar Alþingis.

Vönduð stjórnsýsla, fagleg vinnubrögð og lýðræðið sjálft hafa verið fótum troðin í þessu máli. Ef menn meintu eitthvað með kröfunni um Nýja Ísland, þá ætti að vinna þetta mál með allt öðrum hætti og fyrst og fremst að hafa lýðræðið í heiðri.

Hugmynd Heimssýnar gengur því út á að tryggja að málið fái alvöru lýðræðislegan framgang en ekki að koma í veg fyrir það eins og leiðarahöfundur Fréttablaðsins telur. Af skrifum hans verður ekki annað séð en að hann hafi ekki verið á fundi Heimssýnar á sunnudaginn.