Þríhyrnt hafrakex og þjóðarímynd

Vinir, elskhugar, súkkulaði heitir bók eftir Alexander McCall Smith, sem er þekktastur fyrir metsölubækurnar um Einkaspæjarastofu númer eitt. Í þessari bók er að finna áhugavert samtal sem fram fer í sælkerabúð, sem Cat rekur í Edinborg í Skotlandi.

***** *****

   Það var lítið að gera og aðeins einn kúnni inni, vel klæddur maður að skoða hafrakex, en hann virtist í ógurlegum vandræðum með að velja á milli tveggja tegunda. Cat brosti og gekk til hans til að leggja honum lið.

   "Þessi vinstra megin er með minna af salti en þessi hérna til hægri" sagði hún. "Annars held ég að þetta bragðist nokkurn veginn eins."

   Maðurinn sneri sér við og leit kvíðafullur á hana. "Það sem ég er í raun og veru að leita að er þríhyrnt hafrakex. Þannig á hafrakex að vera í laginu, veistu. Þríhyrnt, en með eina hlið örlítið rúnnaða. Hafrakexlaga."

   Cat skoðaði kexpakkann. "Þetta er kringlótt" sagði hún. "Og þetta hérna líka. Því miður. Við virðumst aðeins eiga kringlótt hafrakex."

   "Þetta er samt enn framleitt," sagði maðurinn og kom við ermalíningarnar á dýra kasmírjakkanum sínum. "Þú gæti pantað það, er það ekki?"

   "Jú" sagði Cat. "Við gætum fengið þríhyrnt hafrakex. Það hefur bara enginn beðið sérstaklega ..."

   Maðurinn dæsti. "Þér finnst þetta kannski fáránlegt," sagði hann. "En það er bara svo fátt í þessum heimi sem er ekta. Að heiman. Litlir hlutir - eins og hvernig hafrakex er í laginu - skipta mjög miklu máli. Það er gott að hafa þessa kunnuglegu hluti í kringum sig. Það eru svo margir sem vilja gera allt eins. Þeir vilja taka frá okkur það sem skoskt er."

   Cat fannst allt í einu mikið vit í orðum hans. Þetta var satt hjá honum, hugsaði hún - lítið land eins og Skotland varð að leggja sig fram um að hafa stjórn á daglegum málum sínum. Og hún gat vel skilið hvernig það gæti komið fólki úr jafnvægi, ef því fannst það berskjaldað á einhvern hátt, að sjá kunnuglega skoska hluti hverfa af sjónarsviðinu.

   "Svo margir af bönkunum okkar hafa verið teknir," sagði maðurinn. "Sjáðu bara hvað varð um bankana okkar. Skosku herdeildirnar voru teknar af okkur. Allt sem var einkennandi hefur verið tekið."

   Cat brosti. "En við vorum nú látin fá þingið aftur," sagði hún. "Við höfum það þó, ekki satt?"

   Maðurinn hugsaði sig um. "Kannski," sagði hann. "En hvað getur það gert? Sett lög um þríhyrnt hafrakex?"

***** *****

Þessu lýsir Cat sem "dásamlegum samræðum um hafrakex og þjóðarímynd". Ef Íslands bíða þau örlög að villast inn í Evrópusambandið, hversu langt er þess þá að bíða að samtal eins og þetta fari fram á Íslandi? Kannski ekki í sælkerabúð og ekki um þríhyrnt hafrakex. Heldur um eitthvað íslenskt. Um eitthvað sem verður "tekið frá okkur" af þeim sem vilja gera allt eins. Þegar kunnuglegir íslenskir hlutir fara að hverfa af sjónarsviðinu.

 

Athugasemdir

[, 29.8.2009 kl. 22:44]

Eftir nokkur ár í ESB verða engir Íslendingar til og allt sem íslenskt er talið þjóðsaga.

[Haraldur Baldursson, 30.8.2009 kl. 11:20]

Þetta er afar skemmtileg færsla... ýtir við hugsunum, sem vilja rata heim.