Auðlindir. Hvaða auðlindir?

Þegar einhver setur sig á móti því að færa formleg yfirráð yfir fiskimiðunum úr landi er jafnan stutt í afbakanir. Þá kemur iðulega þessi klassíska spurning frá aðildarsinnum: Hefur ESB nokkurn tímann "sölsað undir sig" auðlindir annarra aðildarríkja?

Svarið er auðvitað nei, því ESB hefur ekki afskipti af öðrum auðlindum en fiski. Það hefur aldrei reynt á neitt viðlíka framsal forræðist yfir eigin auðlindum og yrði við inngöngu Íslands. Aldrei! 

Í auðlindamálum er aðeins eitt sem við þurfum að velta alvarlega fyrir okkur. Það er sú auðlind sem er ólík öllum hinum: Fiskurinn í sjónum. Eina auðlindin sem felld er undir yfirþjóðlega stjórn í Brussel.

Formaður Evrópusamtakanna setur allar auðlindir undir einn hatt í blaðagrein og flaggar sölsa-undir-sig "rökunum", hvort sem það er vísvitandi afbökun eða þekkingarleysi.

Illugi Jökulsson skrifaði bloggfærsluna "Hvar eru þessar auðlindir?" Þar er málinu stillt upp eins og spurningu um hvort útlendingar líti eitthvað sem við eigum hýru auga. Að "hið illa ESB ásælist auðlindir okkar" eins og hann orðar það. Eins og málið snúist í alvörunni um það.

Að ráða eigin málum

Um miðja 19. öld börðust Íslendingar fyrir því að fá að ráða meiru um eigin mál en að hafa í besta falli 4% atkvæðavægi í Köben. Nú, einni og hálfri öld síðar, er til fólk sem telur í lagi að færa formleg yfirráð yfir okkar dýrmætustu auðlind til yfirþjóðlegrar stjórnar, þar sem við hefðum 0,06% atkvæðavægi.

Framsal gæti verið í lagi ef hagsmunirnir væru þeir sömu, aðstæður nákvæmlega eins og atkvæðavægi í takt við aflamagn eða mikilvægi greinarinnar. En svo er aldeilis ekki.

ESB er stór innflytjandi á fiski en Ísland er útflutningsríki. ESB rekur sjávarútveg sem olnbogabarn í landbúnaði en á Íslandi er hann meginstoð. ESB veitir margvíslega styrki til útgerðarinnar en á Íslandi þarf hún að vera arðbær (og má aldrei detta inn í styrkjakerfi). Innan ESB er mikilvægi sjávarútvegs hverfandi en á Íslandi afgerandi. Fleira mætti telja.

Hagsmunirnir Íslands og ESB eru gerólíkir, nánast eins og svart og hvítt. Það er flestum Evrópuþjóðum beinlínis framandi að litið sé á fiskimið sem auðlind.

Þegar hagsmunir rekast á (og það mun gerast) er ólíklegt að eitthvert aðildarríkjanna eigi mikla samleið með þeim íslensku. Hvort er þá líklegra að hagsmunir 0,06% íbúanna verði undir eða ofaná!

Það sem ætti að vera til umræðu í auðlindamálum er HVERS VEGNA í ósköpunum við ættum að setja okkar verðmætustu auðlind undir kerfi sem var hannað fyrir allt annað umhverfi, er meingallað og hefur reynst öllum illa.

Kemur einhver auga á vitglóru í því?

 

Athugasemdir

[Óskar, 31.8.2010 kl. 11:45]

Bullshit.  Klára bara ferlið svo við vitum hvað er í pakkanum.   Þar að auki á þjóðin ekki fiskinn í sjónum núna.  Það eru nokkrir útgerðarmenn sem eiga hann og fyrir mér skiptir ekki nokkru máli hvort Íslenskir eða erlendir glæpamenn eigi hann.

[Jón Þór Helgason, 31.8.2010 kl. 12:45]

Óskar, það er pólítísk ákvörðun að afnema kvótakerfið hér á landi.

það er stórmál að taka ákvörðun um að ganga útúr ESB með tilheyrandi hefndaraðgerðum á eftir, ss. riftun EES samnings...

[Óskar, 31.8.2010 kl. 13:01]

Hvað áttu við Jón ?  Það er enginn að tala um að fara inn í ESB til að ganga strax úr því aftur.  Það er bara alveg fullkomlega eðlilegt að fara leiðina sem Norðmenn hafa farið, hafið aðildaviðræður og svo ekki líkað við samninginn og sleppt því að fara inn.  Engar refsingar fyrir það.  Þjóðin á einfaldlega að fá að sjá hvað er í boði og velja svo eða hafna.  En einhverra hluta vegna er náhirðin á móti því að þjóðin hafi valið.

[Jón Þór Helgason, 31.8.2010 kl. 13:35]

Já og byrja á því að aðlaga stjónkerið að stjórnkerfinu í ESB í viðræðunum. Þannig að þegar "viðræðurnar" eru búnar er búið að taka upp allt stjórnkerfi ESB!

Er það líðræðislegt?  við verðum búinn að ganga inní ESB þegar við loksins kjósum.

Þá þarf að afnema öll þau lög sem við vorum búin að breyta til baka. Eru það skynsamleg vinnubrögð? Eða hvað finnst þér?

[Haraldur Hansson, 31.8.2010 kl. 14:20]

Þakka ykkur innlitið og athugasemdirnar.

Óskar, Þessi athugasemd þín er frábær:

... fyrir mér skiptir ekki nokkru máli hvort íslenskir eða erlendir glæpamenn eigi hann (fiskinn í sjónum)

Ef þú sérð engan mun á þessu áttu eftir að vinna heimavinnuna þína. Svona komment benda til þess að þú hvorki skiljir málið né skynjir alvöru þess. En maður hefur svo sem heyrt þennan frasa áður.

[Óskar, 31.8.2010 kl. 16:34]

Haraldur:  Ég á ekki fiskinn í sjónum eins og er þó ég sé Íslendingur.  Kvótinn tilheyrir nokkrum fjölskyldum í dag og það sem ég er að segja að hvort þessar fjölskyldur eða útlendingar eigi hann breytir nákvæmlega engu fyrir mig enda er ég ekki að njóta þess. 

Ég hinsvegar fagna lægra matarverði, alvöru gjaldmiðli, brottnámi verðtryggingar og betri lífsgæða ef þjóðin hefur vit á því að ganga í ESB.   En ég veit að svona smámunir skipta LÍÚ og náhirðina ekki nokkru máli, þetta pakk vill geta rænt þjóðina áfram í friði.

[Þorgeir Ragnarsson (IP-tala skráð) 31.8.2010 kl. 16:52]

Það skiptir Óskar greinilega engu máli hvort meginatvinnugrein landsins fær áfram að skapa störf og útflutningstekjur á Íslandi eða ekki. Hann áttar sig greinilega ekki á að ríkari þjóðirnar í ESB, og í þann hóp myndi Ísland falla, þurfa að greiða með sér í sambandið, rétt eins og allir þegnar greiða skatta til síns ríkis.

[stefan benediktsson (IP-tala skráð) 31.8.2010 kl. 17:45]

"Um miðja 19. öld börðust Íslendingar fyrir því að fá að ráða meiru um eigin mál en að hafa í besta falli 4% atkvæðavægi í Köben" Þeirri baráttu lauk 1. desember 1918 Haraldur, þegar við fengum fullveldi. Hluta þess fullveldis afsöluðum við okkur 13.jan. 1993 (EES) og svo smá í viðbót 27. mars 2001 (Schengen). Innganga í ESB bætir engu við það afsal. Alþingi verður ekki lagt niður frekar en þjóðþing ESB landa og þáttaka okkar er viðbót við áhrif okkar á alþjóðavettvangi en ekki minnkun.

[Haraldur Hansson, 31.8.2010 kl. 21:36]

Óskar: Bara til að forðast misskilning, þá er inntak færslunnar ekki ótti um að landhelgin fyllist af erlendum veiðiskipum. Heldur er ég að tala um forræði yfir auðlindinni sjálfri.

Ég á engan kvóta heldur, en heldur þú að það sé gæfulegt til allrar framtíðar að láta þetta forræði af hendi? Eða er betra að íslensk þjóð hafi áfram óskorað forræði yfir sinni verðmætustu auðlind?

En úr því að þú segir að ekki skipti máli hver hefur kvótann, hvort heldur þú þá að sé betra fyrir íslenska þjóðarbúið og þar með fyrir mig og þig:

a) að íslensk útgerð, sem gerir út skip með íslenskri áhöfn, hafi veiðiréttin
b) að t.d. skosk eða spænsk útgerð fái veiðiréttinn

Í öllum tilfellum er kostur a) betri. Jafnvel þótt útgerðin væri skuldug upp í rjáfur og allur rekstrarafgangur færi í að greiða afborganir og vexti af erlendu láni næstu 10 árin.

Svara ekki kommentum um LÍÚ, náhirð, pakk og ræningja. Mætti ég frekar biðja um eitthvað málefnalegt.

[Haraldur Hansson, 31.8.2010 kl. 21:43]

Stefán: "Innganga í ESB bætir engu við það afsal"

Trúir þú þessu sjálfur? Til þess að Ísland geti gengið í ESB þarf fyrst að gera breytingar á stjórnarkránni, heldur þú að það sé bara upp á grín?

Nei, það er vegna þess að stjórnarskráin heimilar ekki það afsal sem innganga í Evrópusambandið krefst (en afsal vegna EES var talið innan marka 1993). Aðild að ESB þýðir forræði færist til sambandsins í landbúnaðarmálum, sjávarútvegi, varnarmálum, orkumálum, utanríkismálum o.fl. Þetta er ekki bara skoðun eða álitamál, heldur staðreynd.

[Finnur Hrafn Jónsson, 1.9.2010 kl. 00:31]

Helsta verkfæri valdaelítunnar á Íslandi til að féfletta almenning hefur verið krónan.

Með henni er hægt að lækka laun almennings á einu bretti í gengisfellingu. Okurvextir sem fylgja krónunni tryggja kjör fjármagnseigenda í elítunni.

Það er því von að valdaelítan fyllist skelfingu við umræðu um ESB aðild sem gæti leitt til þess að evran yrði tekin upp.

Frelsum almenning úr þrælabúðum krónunnar.

[Haraldur Hansson, 1.9.2010 kl. 01:58]

Finnur Hrafn: Í færslunni er ég hvorki að tala um gjaldmiðilsmál né að vera innan eða utan ESB. Aðeins um formleg yfirráð yfir fiskimiðunum við Ísland.

Gefum okkur að Ísland gangi í ESB og taki upp evru.

Er það þá skynsamlegt að við gefum um leið frá okkur formleg yfirráð yfir auðlindinni til frambúðar? Eða er vænlegra að íslensk fiskveiðilögsaga verði áfram á forræði Íslendinga, utan sameiginlegu sjávarútvegsstefnunnar?

Í ljósi þess að sjávarútvegsstefna ESB er hönnuð fyrir aðstæður sem sem eiga ekkert skylt við þær íslensku og að stefnan hefur reynst meingölluð og klikkað á öllum sviðum, tel ég að fyrri kosturinn eigi ekki að koma til greina. Það er of mikil áhætta með of mikil verðmæti. Við höfum ekki rétt til að gera komandi kynslóðum það. 

Sjálfur er ég svo á móti því að Ísland gangi í ESB, en það er annað mál.

[lydurarnason (IP-tala skráð) 1.9.2010 kl. 02:06]

Kæru allir.  Að mínum dómi eru sterkustu rök fyrir aðild þau að illa gengur að stjórna okkur sjálf.  Okkur hefur misfarist herfilega hvað stjórnsýslu varðar og viðskiptasiðferði.  Hugsanlega myndi þetta lagast við inngöngu í ESB eða a.m.k. fjarlægjast.  Hinsvegar skartar Ísland ýmsu eftirsóknarverðu, bæði nú og í nánustu framtíð.  Nefni fiskimið, orku, vatn, hreina náttúru og jafnvel olíu.  Það er mín skoðun að þetta muni nýtast okkur mun betur utan ESB en innan. 

LÁ

[Finnur Hrafn Jónsson, 1.9.2010 kl. 02:15]

Þegar þú talar um fiskveiðilögsögu á forræði Íslendinga ertu væntanlega að meina fiskveiðilögsöguna sem er á forræði LÍÚ.

Ég get vel skilið að LÍÚ sé ekki hrifið af ESB en almenningur þarf ekki að hafa miklar áhyggjur.

Hagsmunir komandi kynslóða LÍÚ kvótaerfingja valda mér ekki miklum áhyggjum.

Svo lengi sem íslenska þjóðin fær ekki auðlindarentuna af fiskveiðum við Ísland ætti hún að afskrifa auðlindina og snúa sér að einhverjum öðrum arðbærari verkefnum. Spara mætti peninga með því að leggja niður hafrannsóknir og veiðieftirlit.

Þorri íslensks almennings hefur miklu meiri hagsmuni af stöðugleika, lægri vaxtagreiðslum og lægra verðlagi sem fylgir ESB aðild.

Ef hins vegar íslenska þjóðin væri að fá 30-40 miljarða árlega í auðlindarentu af fiskveiðiauðlindinni eins og hún ætti að fá, ætti að sjálfsögðu að gæta þeirra hagsmuna í samningaviðræðum við ESB.

[Jón Valur Jensson, 1.9.2010 kl. 04:17]

Finnur Hrafn, ég hélt ekki að þú værir svona arfa-fáfróður. Það mætti halda, að þessi Óskar Haraldsson sé að tala í gegnum þig! Afgerandi mikilvægi sjávarútvegsins og gjaldeyristekna okkar af fiskveiðum og afleiddra starfa útgerðar og fiskvinnslu er ÞVÍLIKT, að engin önnur íslenzk atvinnugrein kemst þar í neinn samjöfnuð. Þetta áttir þú að vita. Þetta eiga allir Íslendingar að vita, en hér hafa skólarnir sennilega brugðizt illilega.

Hvílíkt ástand, að menn geti skrifað þannig og boðið sig með þeim hætti fram í það að láta búta sundur sínar glórulausu staðhæfingar lið fyrir lið!

Bíddu dagsins og þeirrar krufningar, Finnur Hrafn!

Heiður áttu skilinn fyrir skrif þín og málafylgju, Haraldur, sem fyrri daginn.

[Haraldur Hansson, 1.9.2010 kl. 12:44]

Lýður, þú segir: "Að mínum dómi eru sterkustu rök fyrir aðild þau að illa gengur að stjórna okkur sjálf."

Ég segi, skamm, skamm Lýður. Þetta er hættulegasti hugsunarháttur í heimi. Þegar ein fámennasta og fátækasta þjóð Evrópu ákvað að stofna lýðveldi á Íslandi 1944 hafði hún fátt annað en eldmóðinn og bjartsýnina að vopni.

Sá árangur sem hér hefur náðst er stórkostlegur. Vissulega hafa menn gert mistök, tekið kollsteypur og magalent. Og spillingin hefur stungið sér niður hér eins og alls staðar þar sem peningar og völd er að finna.

Þótt bankahrunið sé mikið og sárt og kreppan skelfileg, eigum við ekki að láta það slá okkur út af laginu. Uppgjöf er aldrei góður kostur. Frekar eigum við að standa upp, dusta af okkur rykið, læra af reynslunni og gera betur.

En ég tek hins vegar heilshugar undir síðari hluta athugasemdar þinnar.

[Haraldur Hansson, 1.9.2010 kl. 12:50]

Finnur Hrafn: Fiskveiðilögsagan er EKKI á forræði LÍÚ, sem betur fer. Þú verður að losna við þessa sægreifa- og kvótakónga-meinloku úr kollinum.

Aðeins Alþingi getur sett lög um fiskveiðarnar og sjávarútvegsráðherra fer með framkvæmdavaldið. Jón Bjarnason er tæplega málpípa LÍÚ eins og bæði strandveiðarnar og frjálsar veiðar á úthafsrækju sýna.

Á meðan íslenskar útgerðir draga aflann að landi nýtur þjóðin arðs af auðlindinni. Menn geta deilt um galla kvótakerfisins og haft mismunandi skoðanir á auðlindagjaldi. En að láta af hendir forræðið yfir auðlindinni er algjört brjálæði. Meira að segja Jón Baldvin talar fyrir "sérlausn" fyrir íslenskan útveg til að tryggja áframhaldandi óskorað forræði okkar.

[Haraldur Hansson, 1.9.2010 kl. 12:58]

Jón Þór, Þorgeir og Jón Valur. Þakka ykkur öllum prýðileg innlegg um lýðræði, aðlögun og útgerðina.

Við athugasemd Þorgeirs mætti bæta að útflutningur sjávarfangs er tæplega fjögur-hundurð-sinnum mikilvægari fyrir Ísland en Frakkland. En Frakkland liggur nálægt meðaltali ESB í þeim efnum.