"Hænufet frá landráðum"

Að fallast á IceSave samninginn óbreyttan er aðeins "hænufet frá landráðum" sagði hæstaréttardómari í viðtali á ÍNN í vikunni. Ekki skal ég leggja dóm á það, enda þung ásökun, en það er alveg klárt að hann er uppskrift að verulegum þrengingum á komandi áratugum. 

Prófum að setja upp raunhæfar forsendur

Þær forsendur sem menn hafa gefið sér í umræðunni virðast markast af því hvort menn eru með eða á móti því að ríkisábyrgð verði veitt. Stærsti gallinn er sú mikla óvissa sem ríkir um eignasafn Landsbankans sem á að koma til lækkunar á höfuðstól.

Eftir að hafa skoðað samninginn, rýnt í fréttir og aðrar þær upplýsingar sem hægt er að fá, hef ég sett saman forsendur sem flestir ættu að geta fallist á. Þær eru raunhæfar/hlutlausar, eins og kostur er við þessar aðstæður. Forsendurnar eru skýrðar frekar neðanmáls, en grunnforsendur eru þessar: 

• Að 80% fást upp í skuldirnar og skiptist þannig:
•  - 38,9 milljarðar á ári 2010-2015
•  - 320 milljarðar í lok "skjóltímans" 2016
• Gengi GBP og EUR á samningsdegi
• Höfuðstóllinn er 708,5 milljarðar
• Vextir eru 5,55%

Þá verður greiðslubyrðin þessi:
    2017  =   kr. 75.850 milljónir
    2018  =   kr. 72.911 milljónir
    2019  =   kr. 69.972 milljónir
    2020  =   kr. 67.032 milljónir
    2021  =   kr. 64.093 milljónir
    2022  =   kr. 61.154 milljónir
    2023  =   kr. 58.215 milljónir
    2024  =   kr. 55.276 milljónir

Þetta gerir 524,5 milljarða til greiðslu. Til samanburðar við árlegar afborganir má ætla að verðmæti alls þorskafla á Íslandsmiðum, m.v. 150 þús. tonna kvóta, verði um 50 milljarða á ári. 

Hér er ekki tekin afstaða til þess hvort samningurinn sé réttlátur, sanngjarn, eða löglegur. Heldur ekki til þess hvort neyðarlögin haldi. Geri þau það ekki verður útkoman miklu svartari. Hér er eingöngu reiknuð greiðslubyrði sem samningurinn hefði í för með sér, verði hann samþykktur óbreyttur og forsendur standi.

Það þarf ekki að rýna lengi í útkomuna til að sjá að það er útilokað að íslenska þjóðin geti staðið undir þessum greiðslum. Það er ekki öfundsvert að vera þingmaður og þurfa að greiða atkvæði um samninginn. Ég treysti því að enginn þingmaður greiði atkvæði öðruvísi en að kynna sér málið mjög rækilega fyrst. Láta svo samviskuna og eigin sannfæringu ráða, en ekki flokkslínu.

 

========== ========== ==========

Viðbótarupplýsingar um forsendur:

Eignasafnið:
Það munar mjög mikið um hvert prósentustig sem eignir Landsbankans ná að dekka af skuldinni. Eignasafn Landsbankans hefur rýrnað um 792 milljónir á dag síðan í febrúar. Það kann að vera full bjartsýnt að miða við 80%, en dæmið sýnir engu að síður heildarmyndina.

Höfuðstóllinn:
Hér er miðað við gengi og áfallna vexti á samningsdegi, 5. júní. Lánin bera vexti frá 1. janúar 2009. Höfuðstóllinn var 692,2 milljarðar á samningsdegi og áfallnir vextir 16,3 milljarðar.
Gengið í dag, ásamt áföllnum vöxtum, hækkaði fjárhæðir í töflunni hér að ofan um rúm 6%.

Lækkun höfuðstóls:
Í dæminu er miðað við að sala úr eignasafni Landsbankans lækki höfuðstólinn hægt en jafnt á tímabilinu, en stór lokagreiðsla í lok "skjóltímans" að sjö árum liðnum. Enda ætla menn sér tíma til að hámarka verðgildi eignanna. Lækki höfuðstóllinn hraðar léttir að heildarbyrðarnar. Ekki er líklegt að það hafi teljandi áhrif á heildarútkomuna. 

Gengi krónunnar:
Ef skuldin er umreiknuð í íslenskar krónur breytist hún í takt við gengið. Þó að það hafi vissulega áhrif á efnahagsreikning ríkisins er rétt að fara varlega með umreikning þegar greiðslubyrði er metin. Lánin eru í erlendri mynt. Til að greiða þau þarf alltaf að flytja út vöru eða þjónustu og afla gjaldeyris. Besti mælikvarðinn á greiðslubyrðina hlýtur að vera útflutningstekjur þjóðarinnar.

 

Athugasemdir

[Haraldur Baldursson, 26.6.2009 kl. 14:22]

12 milljarðar íslenskra króna í max 5 ár....síðan mega þeir hirða Landsbankann í UK. Ef þeir vilja Landsann á Íslandi líka, fá þeir ekki 12x5.

[Einar Björn Bjarnason, 26.6.2009 kl. 20:27]

Við skulum einnig muna, að þetta eignasafn, er u.þ.b. hálfu leiti samsett af gjaldeyrislánum, sem íslenskir aðilar tóku.

Sjálfsagt, er búið að taka öll lán út, þeirra sem þegar eru komnir í þrot. En, þessi aðilar, sem eftir standa, að sjálfsögðu búa við sama vandamál og heimili, sem tóku gjaldeyrislæan; að lánin hafa hækkað, og á sama tíma skreppa tekjur saman, en ofan á allt það, eru vextir allt of háir. Til að dekkja myndina enn, eru bankarnir ennþá lamaðir, og veita allsendis ónóga fyrirgreiðslu - vegna þess, að ekki er búið að endurreisa fjárhag þeirra.

Niðurstaða; líklegt að virði þeirra eigna, í pakkanum, sem samanstanda af íslenskum aðilum, eigi eftir að rírna umtalsvert frekar í verði - eftir því sem líður á þetta ár; svo ég tali ekki um kreppuáhrif næsta árs, o.s.frv.

Við erum heppin, ef 50% næst upp í.

Hafið einnig í huga, að vextir eru ekki forgangskröfur.

Kv.

[Steinar Immanúel Sörensson, 27.6.2009 kl. 10:00]

ÚFF ÚFF ÚFF segi ég nú barasta - skýrt, skorinort, raunsær útreikningur, verði þetta niðurstaðan er ekkert annað en að koma sér af landi brott og stofna íslendinga nýlendu einhverstaðar í hinum stóra heimi.